Tương lai của trung tâm thương mại

Trung tâm thương mại kiểu mới không chỉ là nơi để khách hàng mua sắm, mà còn là nơi giao lưu, gặp gỡ, là điểm sinh hoạt mới của một cộng đồng.

Trung tâm thương mại kiểu mới không chỉ là nơi để khách hàng mua sắm, mà còn là nơi giao lưu, gặp gỡ, là điểm sinh hoạt mới của một cộng đồng.

Chủ đề

Thị trường Bất động sản

 

Sau một tuần khai trương, trung tâm thương mại Vincom Mega Mall Ocean Park nằm trong khu đại đô thị 420 héc-ta Vinhomes Ocean Park vẫn sôi động với các hoat động văn hóa nghệ thuật. Cuối tuần vừa qua, ngày 19 – 20/12/2020, Vincom Mega Mall Ocean liên tục tổ chức các chương trình ca nhạc, biểu diễn nghệ thuật, bắn pháo hoa…thu hút hàng trăm người tham gia. 

Vincom Mega Mall Ocean cũng như các trung tâm thương mại mới đang vận hành với một mô hình khác biệt so với trước, nơi trung tâm thương mại được biết đến chỉ là những gian hàng. 

Nhu cầu khách hàng thay đổi

Đầu năm 2020, Đắk Nông trở thành tỉnh cuối cùng của Việt Nam có thành phố, chứng kiến tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc. Mỗi năm, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đón khoảng 200 nghìn người nhập cư mỗi thành phố. Các chuyên gia cho rằng tỷ lệ đô thị hóa tại Việt Nam hiện nay ở vào khoảng 40% và sẽ tăng lên 50% vào năm 2030. Nằm trong khu vực có tốc đô đô thị hóa nhanh nhất thế giới, Việt Nam không tách mình ra khỏi xu hướng chung của châu Á Thái Bình Dương. 

Đô thị hóa khiến giá bất động sản tăng cao, vượt quá nhu cầu chi trả của nhiều hộ gia đình. Không gian sống do vậy được thu hẹp, thích nghi với quy mô gia đình đang giảm dần. 

Không gian sống của mỗi gia đình ngày càng có xu hướng riêng tư và thu nhỏ lại. Xu hướng này dẫn đến nhu cầu giao lưu ở một không gian công cộng đủ an toàn, thoáng đãng. Không chỉ có nhu cầu về không gian sinh hoạt công cộng, cư dân đô thị ngày càng yêu cầu cao về sự thuận tiện trong việc đi lại, trong đó đi bộ hoặc các phương tiện công cộng được ưu tiên hơn cả. 

Nằm trong khu đại đô thị rộng nhất của Vinhomes, Vincom Mega Mall Ocean Park đáp ứng đầy đủ nhu cầu của không chỉ cư dân khu đô thị, mà còn của khách hàng của các khu đô thị lân cận, thậm chí từ trung tâm thành phố. Trung tâm thương mại trở thành nơi vui chơi cuối tuần của nhiều hộ gia đình từ nhiều nơi trong thành phố đổ về. 

Ngay tại đại đô thị Vinhomes Ocean Park, các hộ gia đình có thời gian sinh sống chưa lâu đã dần quen với việc đi bộ hoặc xe bus nội bộ để đến trung tâm thương mại mua sắm, gặp gỡ và vui chơi. Với diện tích 56.000 m2, Vincom Mega Mall có thể đáp ứng gần như toàn bộ nhu cầu mua sắm vui chơi của nhiều thế hệ trong một gia đình. Trẻ em có khu vui chơi, các bạn trẻ có rạp chiếu phim, cửa hàng thời trang, người cao tuổi có quán cà phê, hiệu sách… 

Trung tâm thương mại chuyển hướng

Đã qua thời kỳ trung tâm thương mại chỉ là nơi dành cho việc mua sắm, thậm chỉ còn bó hẹp một số loại ngành hàng như mỹ phẩm, thời trang, mảng bán lẻ được cho là sôi động nhất. 

Trên khắp các bang tại Mỹ, hàng loạt các trung tâm thương mại kiểu cũ đang “chết” dần, và được thống kê hàng ngày trên một website chuyên theo dõi. Các trung tâm thương mại, sức sống của các vùng/miền không kịp thích ứng với thói quen, xu hướng mua sắm mới, đang bị bỏ hoang và lãng quên. Từ năm 2015, theo thống kê của tờ Atlantic, khoảng một phần ba số trung tâm thương mại của Mỹ (trên tổng số 1.200 trung tâm thương mại) được xác định “đã chết hoặc đang chết”. 

Parkson, một trong những trung tâm thương mại đầu tiên của Hà Nội khai trương từ 2008 đã lần lượt đóng cửa từ năm 2016 sau tám năm hoạt động. Chịu sự cạnh tranh gay gắt của các trung tâm thương mại mới với diện tích lớn như Metro, Vincom, Big C,… lượng khách đến Parkson ngày càng thưa thớt. Nằm ngay góc ngã tư sầm uất Thái Hà – Chùa Bộc (Hà Nội), trung tâm thương mại Parkson cuối cùng tại thủ đô đã đóng cửa vào cuối năm 2016. Đến nay Parkson chỉ duy trì ba trung tâm thương mại trên cả nước, với hình thái mới, hiện đại hơn, đa dạng hơn. 

Một nghiên cứu năm 2017 của McKinsey chỉ ra  năm xu hướng chính của các trung tâm thương mại, dựa trên thói quen và sở thích mua sắm của thế hệ Y, là thế hệ làm chủ kinh tế, xã hội trong hàng chục năm tới đây.

Thứ nhất, kết hợp với chức năng giải trí.

Không chỉ là mua sắm, trung tâm thương mại cần thiết kế các trung tâm giải trí, ví dụ như rạp chiếu phim, công viên trò chơi, tương tác thực tế ảo, trải nghiệm nhập vai,… nơi khách hàng có thể trở thành một phần của câu chuyện. Ngoài ra, trung tâm thương mại cũng cần kết hợp với các trung tâm giáo dục, truyển tải kiến thức như bảo tàng, trung tâm ngoại ngữ, biểu diễn nghệ thuật,… 

Thứ hai, kết hợp chức năng ăn uống. 

Ngành ẩm thực đã soán ngôi thời trang trong mảng bán lẻ và du lịch, McKinsey nhận định. Người dùng ngày càng quan tâm hơn đến việc ăn uống lành mạnh và nhiệt tình chia sẻ hình ảnh đồ ăn hơn bất kỳ hoạt động chi tiêu nào của mình. Họ cũng sẵn sàng hơn trong việc đánh giá nhà hàng hay đặt chỗ, đặt đồ ăn qua các ứng dụng trên điện thoại di động. 

Các nhà phát triển bất động sản đang chú ý hơn đến mảng nhà hàng trong lĩnh vực bán lẻ, tạo các điểm dừng chân để thu hút người mua sắm các sản phẩm khác. Tỷ trọng diện tích dành cho nhà hàng ăn uống tại các trung tâm thương mại đang tăng lên nhanh chóng, từ mức 10% năm 2017 lên khoảng 25% năm 2020. 

Thứ ba, chú trọng vào trải nghiệm khách hàng. 

Hình thức mua sắm trực tuyến đang dần lấn át mua sắm truyền thống. Việc mua sắm trực tiếp tại cửa hàng hiện nay trở thành một phần trải nghiệm trong hành trình mua sắm của khách hàng. Do đó, các cửa hàng phải thực sự chú ý vào tính trải nghiệm nhằm thu hút khách hàng. Các trung tâm thương mại cũng đang thay đổi để thích ứng với nhu cầu trải nghiệm của khách hàng thế hệ mới. Việc sắp xếp xen kẽ những cửa hàng bán lẻ, trung tâm giải trí, học tập với nhau tạo nên sự hấp dẫn khác biệt và tăng đáng kể lưu lượng khách. 

Thứ tư, giao thông thuận tiện.

Với các trung tâm thương mại nằm trong khu đại đô thị có lợi thế đáng kể trong việc thu hút lượng khách đông đảo là cư dân của đô thị. Tuy nhiên, để có thêm lượng khách bên ngoài, giao thông thuận tiện, đặc biệt trong việc tiếp cận các phương tiện cá nhân/công cộng phải được lưu ý. Bãi để xe của trung tâm thương mại cần được ứng dụng công nghệ trong việc điều khiển và theo dõi chỗ trống, thuận tiện đi lại với các bảng chỉ dẫn chi tiết. Ngoài ra, bãi để xe cũng cần bổ sung chức nang sạc điện khi xu hướng sử dụng xe điện đang ngày càng phổ biến.

Thứ năm, ứng dụng công nghệ. 

Trung tâm thương mại thế hệ mới buộc phải thân thiện với các hình thức thanh toán không tiền mặt, thân thiện với việc giao hàng qua các ứng dụng trên điện thoại di động. Có nghĩa là trung tâm thương mại không chỉ phục vụ việc mua bán tại chỗ, mà còn hỗ trợ khách hàng mua sắm online, từ xa. 

Với ứng dụng VinID, hiện nay khách hàng tại các khu đại đô thị Vinhomes có thể dễ dàng đặt mua hàng tại hệ thống siêu thị VinMart với hình thức giao hàng tận nhà, thanh toán qua ví điện tử. Khách hàng cũng có thể chọn trải nghiệm mua sắm trực tiếp kết hợp với việc hỗ trợ giao hàng. 

Bán lẻ đang đứng trước nhiều thách thức khi sức mua giảm sút, ảnh hưởng của tình hình suy thoái kinh tế chung trên toàn thế giới. Bên cạnh đó, xu hướng mua sắm trực tuyến cũng được cho là đe dọa trực tiếp đến hình thức mua sắm truyền thống, mà trung tâm thương mại là một đại diện. Trung tâm thương mại buộc phải thay đổi trong tình hình khó khăn đó, khi nhu cầu khách hàng không ngừng nâng cao. 
 

 

Sau một tuần khai trương, trung tâm thương mại Vincom Mega Mall Ocean Park nằm trong khu đại đô thị 420 héc-ta Vinhomes Ocean Park vẫn sôi động với các hoat động văn hóa nghệ thuật. Cuối tuần vừa qua, ngày 19 – 20/12/2020, Vincom Mega Mall Ocean liên tục tổ chức các chương trình ca nhạc, biểu diễn nghệ thuật, bắn pháo hoa…thu hút hàng trăm người tham gia. 

Vincom Mega Mall Ocean cũng như các trung tâm thương mại mới đang vận hành với một mô hình khác biệt so với trước, nơi trung tâm thương mại được biết đến chỉ là những gian hàng. 

Nhu cầu khách hàng thay đổi

Đầu năm 2020, Đắk Nông trở thành tỉnh cuối cùng của Việt Nam có thành phố, chứng kiến tốc độ đô thị hóa mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc. Mỗi năm, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đón khoảng 200 nghìn người nhập cư mỗi thành phố. Các chuyên gia cho rằng tỷ lệ đô thị hóa tại Việt Nam hiện nay ở vào khoảng 40% và sẽ tăng lên 50% vào năm 2030. Nằm trong khu vực có tốc đô đô thị hóa nhanh nhất thế giới, Việt Nam không tách mình ra khỏi xu hướng chung của châu Á Thái Bình Dương. 

Đô thị hóa khiến giá bất động sản tăng cao, vượt quá nhu cầu chi trả của nhiều hộ gia đình. Không gian sống do vậy được thu hẹp, thích nghi với quy mô gia đình đang giảm dần. 

Không gian sống của mỗi gia đình ngày càng có xu hướng riêng tư và thu nhỏ lại. Xu hướng này dẫn đến nhu cầu giao lưu ở một không gian công cộng đủ an toàn, thoáng đãng. Không chỉ có nhu cầu về không gian sinh hoạt công cộng, cư dân đô thị ngày càng yêu cầu cao về sự thuận tiện trong việc đi lại, trong đó đi bộ hoặc các phương tiện công cộng được ưu tiên hơn cả. 

Nằm trong khu đại đô thị rộng nhất của Vinhomes, Vincom Mega Mall Ocean Park đáp ứng đầy đủ nhu cầu của không chỉ cư dân khu đô thị, mà còn của khách hàng của các khu đô thị lân cận, thậm chí từ trung tâm thành phố. Trung tâm thương mại trở thành nơi vui chơi cuối tuần của nhiều hộ gia đình từ nhiều nơi trong thành phố đổ về. 

Ngay tại đại đô thị Vinhomes Ocean Park, các hộ gia đình có thời gian sinh sống chưa lâu đã dần quen với việc đi bộ hoặc xe bus nội bộ để đến trung tâm thương mại mua sắm, gặp gỡ và vui chơi. Với diện tích 56.000 m2, Vincom Mega Mall có thể đáp ứng gần như toàn bộ nhu cầu mua sắm vui chơi của nhiều thế hệ trong một gia đình. Trẻ em có khu vui chơi, các bạn trẻ có rạp chiếu phim, cửa hàng thời trang, người cao tuổi có quán cà phê, hiệu sách… 

Trung tâm thương mại chuyển hướng

Đã qua thời kỳ trung tâm thương mại chỉ là nơi dành cho việc mua sắm, thậm chỉ còn bó hẹp một số loại ngành hàng như mỹ phẩm, thời trang, mảng bán lẻ được cho là sôi động nhất. 

Trên khắp các bang tại Mỹ, hàng loạt các trung tâm thương mại kiểu cũ đang “chết” dần, và được thống kê hàng ngày trên một website chuyên theo dõi. Các trung tâm thương mại, sức sống của các vùng/miền không kịp thích ứng với thói quen, xu hướng mua sắm mới, đang bị bỏ hoang và lãng quên. Từ năm 2015, theo thống kê của tờ Atlantic, khoảng một phần ba số trung tâm thương mại của Mỹ (trên tổng số 1.200 trung tâm thương mại) được xác định “đã chết hoặc đang chết”. 

Parkson, một trong những trung tâm thương mại đầu tiên của Hà Nội khai trương từ 2008 đã lần lượt đóng cửa từ năm 2016 sau tám năm hoạt động. Chịu sự cạnh tranh gay gắt của các trung tâm thương mại mới với diện tích lớn như Metro, Vincom, Big C,… lượng khách đến Parkson ngày càng thưa thớt. Nằm ngay góc ngã tư sầm uất Thái Hà – Chùa Bộc (Hà Nội), trung tâm thương mại Parkson cuối cùng tại thủ đô đã đóng cửa vào cuối năm 2016. Đến nay Parkson chỉ duy trì ba trung tâm thương mại trên cả nước, với hình thái mới, hiện đại hơn, đa dạng hơn. 

Một nghiên cứu năm 2017 của McKinsey chỉ ra  năm xu hướng chính của các trung tâm thương mại, dựa trên thói quen và sở thích mua sắm của thế hệ Y, là thế hệ làm chủ kinh tế, xã hội trong hàng chục năm tới đây.

Thứ nhất, kết hợp với chức năng giải trí.

Không chỉ là mua sắm, trung tâm thương mại cần thiết kế các trung tâm giải trí, ví dụ như rạp chiếu phim, công viên trò chơi, tương tác thực tế ảo, trải nghiệm nhập vai,… nơi khách hàng có thể trở thành một phần của câu chuyện. Ngoài ra, trung tâm thương mại cũng cần kết hợp với các trung tâm giáo dục, truyển tải kiến thức như bảo tàng, trung tâm ngoại ngữ, biểu diễn nghệ thuật,… 

Thứ hai, kết hợp chức năng ăn uống. 

Ngành ẩm thực đã soán ngôi thời trang trong mảng bán lẻ và du lịch, McKinsey nhận định. Người dùng ngày càng quan tâm hơn đến việc ăn uống lành mạnh và nhiệt tình chia sẻ hình ảnh đồ ăn hơn bất kỳ hoạt động chi tiêu nào của mình. Họ cũng sẵn sàng hơn trong việc đánh giá nhà hàng hay đặt chỗ, đặt đồ ăn qua các ứng dụng trên điện thoại di động. 

Các nhà phát triển bất động sản đang chú ý hơn đến mảng nhà hàng trong lĩnh vực bán lẻ, tạo các điểm dừng chân để thu hút người mua sắm các sản phẩm khác. Tỷ trọng diện tích dành cho nhà hàng ăn uống tại các trung tâm thương mại đang tăng lên nhanh chóng, từ mức 10% năm 2017 lên khoảng 25% năm 2020. 

Thứ ba, chú trọng vào trải nghiệm khách hàng. 

Hình thức mua sắm trực tuyến đang dần lấn át mua sắm truyền thống. Việc mua sắm trực tiếp tại cửa hàng hiện nay trở thành một phần trải nghiệm trong hành trình mua sắm của khách hàng. Do đó, các cửa hàng phải thực sự chú ý vào tính trải nghiệm nhằm thu hút khách hàng. Các trung tâm thương mại cũng đang thay đổi để thích ứng với nhu cầu trải nghiệm của khách hàng thế hệ mới. Việc sắp xếp xen kẽ những cửa hàng bán lẻ, trung tâm giải trí, học tập với nhau tạo nên sự hấp dẫn khác biệt và tăng đáng kể lưu lượng khách. 

Thứ tư, giao thông thuận tiện.

Với các trung tâm thương mại nằm trong khu đại đô thị có lợi thế đáng kể trong việc thu hút lượng khách đông đảo là cư dân của đô thị. Tuy nhiên, để có thêm lượng khách bên ngoài, giao thông thuận tiện, đặc biệt trong việc tiếp cận các phương tiện cá nhân/công cộng phải được lưu ý. Bãi để xe của trung tâm thương mại cần được ứng dụng công nghệ trong việc điều khiển và theo dõi chỗ trống, thuận tiện đi lại với các bảng chỉ dẫn chi tiết. Ngoài ra, bãi để xe cũng cần bổ sung chức nang sạc điện khi xu hướng sử dụng xe điện đang ngày càng phổ biến.

Thứ năm, ứng dụng công nghệ. 

Trung tâm thương mại thế hệ mới buộc phải thân thiện với các hình thức thanh toán không tiền mặt, thân thiện với việc giao hàng qua các ứng dụng trên điện thoại di động. Có nghĩa là trung tâm thương mại không chỉ phục vụ việc mua bán tại chỗ, mà còn hỗ trợ khách hàng mua sắm online, từ xa. 

Với ứng dụng VinID, hiện nay khách hàng tại các khu đại đô thị Vinhomes có thể dễ dàng đặt mua hàng tại hệ thống siêu thị VinMart với hình thức giao hàng tận nhà, thanh toán qua ví điện tử. Khách hàng cũng có thể chọn trải nghiệm mua sắm trực tiếp kết hợp với việc hỗ trợ giao hàng. 

Bán lẻ đang đứng trước nhiều thách thức khi sức mua giảm sút, ảnh hưởng của tình hình suy thoái kinh tế chung trên toàn thế giới. Bên cạnh đó, xu hướng mua sắm trực tuyến cũng được cho là đe dọa trực tiếp đến hình thức mua sắm truyền thống, mà trung tâm thương mại là một đại diện. Trung tâm thương mại buộc phải thay đổi trong tình hình khó khăn đó, khi nhu cầu khách hàng không ngừng nâng cao.